عکسی ازسیاه کوه دهلران

یکی ازغارهای ارتفاعات بالای دهلران(سرگرو)

تپه های موسیان وفرخ اباد

تپه‌ موسیان۳

تپه موسیان در حدود ۱۵۰ کیلومترى شمال غربى شوش قرار دارد. در سال‌هاى ۱۹۰۲ و ۱۹۰۳ م، هیئت فرانسوى به سرپرستى گوتیر و لامپر در آن کاوش‌هایى انجام داده‌اند و اشیاى به دست آمده را به موزه لوور پاریس منتقل کرده‌اند .

این تپه نسبت به جلگه موسیان ۱۸ متر اختلاف دارد و در جریان کاوش‌هاى باستانى تا عمق ۵۰/۲ متر پایین‌تر از سطح جلگه خاک‌بردارى شده است. در این حفارى‌ها، سفال‌هایى به دست آمده‌اند که خصوصیاتى ممتاز دارند. خمیرمایه آنها به رنگ زرد یا سبز است. و نقوش آنها قهوه‌اى یا سیاه و به‌ندرت قرمز رنگ‌اند. در محل تپه موسیان سه نوع ظرف منقوش به دست آمده :

۱ . ظروف سفالى شبیه به ظرف‌هاى شوش اول

۲ . هرچند در نقش و خمیر بعضى از ظرف‌هاى سفالى تپه موسیان دقت و ظرافت زیاد بکار نرفته‌اند، ولى چون نقاشى‌هاى این ظرف‌ها شبیه سفال‌هاى شوش اول هستند، آن را شوش اول ب نامیده‌اند.

۳ . دسته سوم از ظروف تپه موسیان، شبیه ظرف‌هاى شوش دوم‌اند.

		تپه فرخ‌آباد

تپه فرخ‌آباد در دشت دهلران در کرانه رودخانه مهمه واقع شده و در دوازده کیلومترى جنوب شهرک دهلران قرار گرفته است. یک هیئت باستان‌شناسى از دانشگاه میشیگان به سرپرستى هنرى رایت و در ماه‌هاى مارس و آوریل سال ۱۹۶۸ میلادى به حفارى در آن پرداختند. این تپه در حدود ۳۰ متر ارتفاع و کف تپه ۱۵۰٭۲۵۰متر مربع مساحت دارد. حدود شصت درصد حجم تپه در قسمت جنوب و غرب را رود مهمه شسته و از بین برده است به نظر مى‌رسد این محل براى اولین بار حدود پنج هزار سال پیش از میلاد مورد استقرار قرار گرفته و به طور مداوم تا سه هزار سال پیش از میلاد مسیح مسکونى بوده است. سپس در هزاره دوم پیش از میلاد مجدداً مسکونى شده و این استقرار تا هزاره اول بعد از میلاد ادامه داشته است .

دو ترانشه پنج مترى در قسمت جنوبى تپه حفارى شد. یک ترانشه یک مترى در شمال تپه براى روشن کردن حصار دور اجتماع حفارى شد. در تراشه الف حفارى ۳۶ لایه باستان‌شناسى آشکار شد که به ترتیب قدمت :

- لایه‌هاى ۳۶ تا ۳۳ مربوط به دوره بیات است که تقریباً همزمان با سوزیانا د است.

- لایه‌هاى ۳۲ تا ۲۲ مربوط به دوره فرخ است که تقریباً همزمن با شوش الف مى‌باشد.

- لایه‌هاى ۱۸ تا ۱۲ مربوط به دوران اوروک است که تقریباً همزمان با شوش ب است.

- لایه‌هاى ۱۷ تا ۱۱ مربوط به اوایل جمدت نصر است که تقریباً همزمان با شوش ج است.

- لایه‌هاى ۱۰ تا ۱ مربوط به اواخر دوران جمدت نصر و همزمان با شوش الف است.

در ترانشه‌ٔ ۴۷ لایه باستانى آشکار شد که به ترتیب قدمت عبارتند از :

لایه ۴۷ همزمان با دوره بیات، لایه‌هاى ۳۶ تا ۴۶ همزمان با دوره فرخ، لایه‌هاى ۳۰ تا ۳۵ مربوط به دورهٔ اوروک، لایه‌هاى ۲۳ تا ۲۹ مربوط به اوایل دوران جمدت نصر، لایه‌هاى ۲۰ تا ۲۲ مربوط به اواخر دوران جمدت نصر، و لایه‌هاى ۱ تا ۱۹ مربوط به هزارهٔ دوم پیش از میلاد مى‌باشند. فقط قسمت محدود و کوچکى بیت حفارى شد که سفال‌هاى به دست آمده از آن با سفال تپه سبز که در نزدیکى این تپه قرار دارد قابل مقایسه است. در ترانشه الف آثار معمارى زیادى به دست آمد. در دورهٔ فرخ خشت‌هاى بزرگى به ابعاد ۱۲٭۲۵٭۵۰ سانتى‌متر مکعب در ساختمان مربوط به این دوره به کار برده شده است .

در دوره مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد آثار عظیمى آشکار شد. نزدیک سطح تپه بقایاى ساختمانى مربوط به اوایل دوران اسلام وجود دارد .

http://ancientneareast.tripod.com/Tepe_Ali_Kosh.html

Tepe Ali Kosh

P> The first modern archaeological work on the Deh Luran plain, the Rice University Projects of 1961 and 1963, excavated the early village site of Tepe Ali Kosh and the later village of Tepe Sabz. The project used systematic sieving techniques to recover all artifacts and animal bones, and water flotation to recover ancient carbonized seeds. Seven cultural phases were defined. Evidence of the beginning of plant cultivation, early goat and sheep herding, and the early use of irrigation were found in these excavations.

... Agriculture is also evidenced in the southwest of Iran at a site known as Ali Kosh. This villages was occupied from about 10, 000 years ago. These was evidence that winter grown wheat and barley were exploited. Ali Kosh supported about 100 people so represents a small village. The archaeologists who excavated Ali Kosh were trying to find out more about the economic life of a pre agricultural community and the evolution of the domesticated agricultural adaptation. They found a series of distinct phases through the occupation:

Ali Kosh phase: (8700-7550 BP). Greater reliance upon domesticated crops, within an economic structure built around hunting and gathering. Goat bones are now all of domesticated animals. Greater reliance upon domesticated emmer and barley (40% of seeds recovered).

After this period, the population expanded greatly in the region of Ali Kosh. There are more and more sites and larger village structures. There was more agriculture which led to greater surpluses and populations ...

فرانک هول

پروفسورفرانک هول باستانشناس بزرگ که بررسی های وی بر روی تپه های باستانی موسیان باععث معروفیت وشناخت جهانیان از عظمت وشکوه گذشته تاریخوقدمت  منطقه موسیان شد

اشیاءجدید کشفی تپه علی کش

تاریخ تفصیلی تپه علی کش

تپه تاریخی "علی کش" یکی از قدیمی ترین تپه های تاریخی کشور با قدمت هشت هزار ساله در شهرستان دهلران از توابع استان ایلام واقع شده و در آن می توان تاریخ اولیه انسانها را مشاهده کرد. محققان و دانشمندان تاکنون هشت تپه را در اطراف رود "مهمه" و پنج تپه را در اطراف رود "دویرج" شناسایی کرده اند و منطقه دهلران نیز از قدیم مورد پژوهش های مختلفی قرار گرفته که قدیمی ترین آنها به سال 1903 میلادی بر می گردد .
بر اساس آثار و مدارک به دست آمده از تپه های علی کش و سبز و دیگر تپه های حفاری شده هفت دوره را شناسائی کرده اند و تاریخی میان 7500 تا 3700 پیش از میلاد را برای آنها تخمین زده اند.
سه دوره قدیمی تر از این هفت دوره به نامهای " بزمرده" ، "علی کش " و " محمد جعفر" در تپه علی کش مشخص شده اند . پرفسور هول برای دشت دهلران و آثار پیـش از تاریخ آنکه مربوط به دوران استقرار است پنج دوره مشخص کرده است .
این دوره ها به ترتیب قدمت عبارتند از دوره اول بزمرده و دوره دوم علی کش مربوط به دور قبل از سفال و دوره سوم محمد جعفر، دوره چهارم سفید و دوره پنجم سرخ . در دوره سوم تا پنجم سفال اولیه آن نرم و خمیر آن مخلوط با کاه وخاشاک و یا کمی حرارت، آتشکار شده است که همگی مربوط به دوران آغاز استقرار در دهکده ها هستند.

پرفسور هول با تحقیقات بیشتر و آزمایش های دقیق کربن 14، تاریخ تقریــبی هر یک از این دوره ها را به ترتیب زیر جرح و تعدیل کرده است: قبل از سفال - سفال اولیه - دوران آغاز و استقرار - دوره بزمرده 6700-7500 سال پیش از میلاد مسی- دوره علی کش 6400-6700 سال قبل از میلاد مسیح - دوره محمد جعفر 5700-6400 سال پیش از میلاد مسیح . دوره بزمرده : این دوره که احتمالاً ابتدای استقرار در این محل بوده است قدمتش به حدود 9 هزار سال پیش از میلاد می رسد.
در این دوره نباتات و حیوانات وحشی در دره دهلران فراوان بوده است . چون هنور سفال وجود نداشته مردم مایعات را در محفظه هایی که احتمالاً از پوست حیوانات وحشی ساخته بودند ، استفاده می کردند و قسمتی از مایحتاج غذایی خود را از این راه تهیه می کرده اند آنها خانه های گودالی و گلی بسیار کوچکی می ساختند گندم وحشی و جو دوشیاره کشت می کردند بقایای استخوانهای بز، گورخر، گراز، ماهی، لاک پشت و پرندگان آبی را شکار می کردند در بقایای باستانی بدست آمده ادوات سنگی را از ابسیدیان یا شیشه معدنی و سنگ چخماق می ساخته اند و کف اتاقها با حصیر مفروش می شده است .
دوره علی کش دو : در خصوص قدمت این دوره هرچند تاکنون بیش از 11 نمونه تاریخی از طریق آزمایشات کربن در دست است، که تاریخی میان 6750 تا 6000 قبل از میلاد را نشان می دهد ولی بر اساس دو تاریخ یکی 6900 و دیگری 8000 سال قبل از میلاد می توان نتیجه گرفت که علی کش دارای قدمتی حدود 8 هزار سال پیش از میلاد است . دوره علی کش که بعد از بزمرده قرار گرفته دارای معماری قابل ملاحظه ای است.
خانه های مسکونی این دوره بیش از یک اطاق داشت و مصـالح ساختمانی آن همانند دوره قبل ( بزمرده) از قطعات گل رسوبی منطقه به ابعاد حدود 40*52*10 سانتی متر بود و به وسیله یک لایه ملاط گل را بهم متصل وپس ازساختن دیوار دوسطح آنرا با یک لایه گل اندود می کردند . کف اتاقها از گل و یا خاک نرم کوبیده می شد. روی این کف را اغلب با حصیر فرش می کردند، احتمالاً منازل مسکونی این دوره دارای حیاطی بود که در گوشه ای از آن اجاقی ساده برای پخت وپز ساخته می شد در حفاری های این دوره یک دانه عدسی پیدا شده که نشان می دهد ساکنان علی کش با بومیان منطقه کوهستانی مانند جارمو که کشت این نوع گیاه در آنجا تجربه شده بود .
خوراک مردم را معمولاً گوشت بز تشکیل می داد علاوه بر آن قسمت اعظم نیازهای گوشتی از طریق شکار و صید تأمین می شد شکار غزال ، گورخر ، گاو وحشی و صید ماهی ، لاک پشت آبی ، صدف ….. بخشی دیگر از مواد غذایی آنان بود .
در این دوره علاوه بر حصیر از نی و جگن سبد هایی بافته می شد . ساخت و استفاده از ظروف سنگی بیش از پیش متداول بود . ساخت پیکرک گل بز همچنان ادامه داشت . در میان پیکرک های گل چند نمونه پیکرک انسان نیز دیده می شود .
دندان گراز وحشی و صدف و سنگ و استخوان و‌اسفالت طبیعی مهره های تزئینی ساخته می شد . از فیروزه فلات ایران نیز برای ساختن مهره استفاده می شد ساکنان علی کش اموات را پس از اینکه با یک قشر نازک محلول گل آجری می پوشانیدند ، به صورت جمع شده در حصیر می پیچیدند و همراه با تزئینات شخصی در داخل منازل و در زیر کف اتاقها در چاله دفن می نمودند.

میمه زرین اباد

میمه بخش کوچکی از شهرستان دهلران است که دارای هوای مطبوعی است.این بخش دارای چشمه های متعدد طبیعی است .همچنین سراب میمه نیز از جاذبه های این بخش است که دارای اب سرد وگوارایی می باشدوجاذبه توریستی-تفریحی دارد.

نقاره حرم رضوی

http://s1.picofile.com/a-l-i-k-o-s-h/Music/naghare.mp360375.mp3.html

علی کش دیارفراموش شده(برگرفته ازسایت اشام)

تپه باستانی علی کش که اسامی دیگر آن بزمرده و محمدجعفر میباشددر دشت دهلران واقع شده و توسط فلانری و نیلی در سال 1961 میلادی حفاری شده است در علی کش سه دوره فرهنگی مشخص شده است که از قدیم به جدید با اسامی سه گانه تپه نامگذاری شده است

.

و این اسامی عبارتند از بز مرده علی کش و محمد جعفر بز مرده قدیمترین و محمد جعفر جدید ترین لایه ان میباشد

.

دوره بزمرده در علی کش مربوط به دوره نوسنگی بدون سفال یعنی قدیمترین دوره فرهنگی دشت دهلران و دوره محمد جعفر مربوط به دوره نوسنگی با سفال میباشد

.

ابزارهای سنگی تپه علی کش متعلق به دوره بزمرده و علی کش میباشد که از سنگ چخماق و ابسدین ساخته شده اند

دوره بز مرده متعلق به 6750----7500 قبل از میلاد میباشد معماری این دوره شامل اتاقهای کوچک راستگوشه به ابعاد 2*2 و با خشت ساخته شده اند این خانه ها فاقد پی بوده و دیوارها بدون قفل و بست به هم چفت شده اند قسمتهایی از این خانه ها به عنوان انبار و اتاق ذخیره کاربرد داشته است

.

ساکنان علی کش در دوره بزمرده از گندم دانه درشت

استفاده میکردند و 67درصد مواد حیوانی متعلق به بز و گوسفند بوده است.

دوره بز مرده یکی از قدیمترین محلهایی است که گوسفند اهلی از آن به دست آمده است

.

بافت معیشتی ساکنان بز مرده نشان از عدم وابستگی به کوهای زاگرس است در حقیقت الگوی معیشتی مبتنی بر کشت گیاه و داشتن گله حیوانات بوده است

.

نوع صنعت سنگ در بزمرده شبیه به کریم شهیر است و از لحاظ فعالیتهای فرهنگی دوره بزمرده شبیه به جارمو در کردستان عراق است

.

به طور خلاصه دهکده بز مرده با دهکده های زاوی شمی و کریمشهیر در کردستان عراق و دهکده های اسیاب و گنج دره

همدوره بوده است.

ارتفاعات دهلران